Miejsca, gdzie można spotkać znaki BHP

Znaki BHP są szczególnym rodzajem znaków bezpieczeństwa, które stosuje się w celu stworzenia maksymalnie bezpiecznej przestrzeni do pracy i przebywania osób. Znaki BHP używane są w celu ochrony życia i zdrowia ludzi, który to cel realizowany jest poprzez wskazanie zakazów i nakazów obowiązujących w danym miejscu oraz skuteczne ostrzeganie i czytelne informowanie o najważniejszych kwestiach, mających wpływ na bezpieczeństwo osób. Jakie są rodzaje znaków BHP? Gdzie można spotkać znaki BHP? 

Znaki BHP - najważniejsze przepisy

Znaki BHP stosowane są przede wszystkim z ramach przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, a zatem w różnego rodzaju zakładach pracy (fabrykach, siedzibach firm z różnych branż, magazynach, halach produkcyjnych, centrach logistycznych itp.) oraz wszystkich tych obiektach, z których równocześnie korzystają ich pracownicy oraz klienci / petenci, np. w obiektach użyteczności publicznej, urzędach, szkołach i przedszkolach, instytucjach kulturalnych, galeriach handlowych, kinach itp. 

Jakie ustawy reguluję kwestie związane ze znakami BHP?

Konstytucja Rzeczypospolitej gwarantuje każdemu pracownikowi prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz wskazuje, że sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa. Wszystkie szczegółowe kwestie związane z koniecznością oznakowania zakładów pracy / miejsc pracy regulują przepisy znajdujące się w następujących dokumentach: 

• Kodeks Pracy, zgodnie z którym zakład pracy jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy; 
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodnie z którym miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników, powinny być oznakowane widocznymi barwami i/lub znakami bezpieczeństwa, zgodnie z Polskimi Normami. Znaki bezpieczeństwa powinny być umieszczone odpowiednio do linii wzroku – w miejscu lub w najbliższym otoczeniu określonego zagrożenia, a w przypadku ogólnego zagrożenia – przy wejściu na teren, gdzie występuje takie zagrożenie.  

Rodzaje znaków BHP

Znaki BHP (podobnie jak znaki bezpieczeństwa, do których znaki BHP należą) dzieli się na cztery grupy:

1. znaki zakazu (białe koło z czerwoną obwódką z czarnym, przekreślonym na czerwono piktogramem) - to znaki wskazujące i opisujące (za pomocą piktogramu lub piktogramu z opisem) zakazy, które obowiązują w danym miejscu, np. zakaz wstępu z przedmiotami metalowymi, zakaz poruszania się pojazdów mechanicznych czy nieupoważnionym wstęp wzbroniony;
2. znaki nakazu (niebieskie koło z wpisanym weń białym piktogramem) - to znaki nakazujące określone zachowania, które obowiązują w danym miejscu, np. nakaz stosowania ochrony oczu, nakaz stosowania ochrony głowy czy nakaz stosowania ochrony słuchu;
3. znaki ostrzegawcze (żółty trójkąt z czerwoną obwódką i wpisanym w środek znaku czarnym piktogramem) - to znaki ostrzegające przed potencjalnym zagrożeniem dla życia i/lub zdrowia potencjalnie istniejącym w danym miejscu, np.: ostrzeżenie przed substancjami niebezpiecznymi, ostrzeżenie przed substancjami żrącymi czy ostrzeżenie przed wiszącymi przedmiotami;
4. znaki informacyjne (zielony kwadrat z białą obwódką i białym piktogramem) - to znaki informujące o przebiegu drogi ewakuacyjnej oraz umiejscowieniu najważniejszych elementów systemu bezpieczeństwa / systemu ochrony ppoż, np.: znak apteczka (wskazujący miejsce, w którym znajduje się apteczka), znak defibrylator (wskazujący miejsce, w którym znajduje się defibrylator) czy strzałki kierunkowe (wskazujące drogę ewakuacji z budynku).  

Miejsca, w których występują znaki BHP

Znaki BHP występują wszędzie tam, gdzie realizowane są obowiązki pracownika względem pracodawcy. Mogą to być zarówno miejsca zamknięte dla osób postronnych (np. hale produkcyjne, hale magazynowe), jak i miejsca, w których równocześnie przebywają zarówno pracownicy tychże oraz klienci / petenci (np. centra handlowe, sklepy, ośrodki zdrowia, szkoły, urzędy). Znaki BHP powinny zostać użyte do efektywnego oznakowania wszystkich potencjalnie niebezpiecznych miejsc i obszarów w sposób widoczny i czytelny. 

Gdzie można spotkać znaki BHP? 

Oto najważniejsze miejsca w zakładach pracy (rozumianych również jako budynki / obiekty ogólnodostępne, w których przebywają osoby niebędące pracownikami), które powinny być odpowiednio oznakowane za pomocą znaków bezpieczeństwa i znaków BHP:

• miejsca niebezpieczne (wszystkie miejsca niebezpieczne i potencjalnie niebezpieczne, w których mogą zaistnieć okoliczności zagrażające zdrowiu i/lub życiu człowiek), 
• miejsca zbiórki do ewakuacji, 
• schody, 
• niskie stropy i progi, 
• ciągi komunikacyjne / drogi dla pieszych, 
• miejsce przechowywania / składowania substancji i preparatów niebezpieczne, 
• szafy / rozdzielnice elektryczne, 
• miejsca przekroczenia NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia dla substancji i pyłów), 
• miejsca przekroczenia NDN (najwyższe dopuszczalne natężenie dla fizycznych czynników szkodliwych lub potencjalnie szkodliwych dla zdrowia, np. hałasu, drgań czy mikroklimatu).  

Podsumowanie

Znaki BHP to rodzaj znaków bezpieczeństwa, które stosowane są w ramach realizacji obowiązków pracodawcy względem pracowników w kwestii tworzenia maksymalnie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Znaki BHP powinny znajdować się we wszystkich miejscach potencjalnie niebezpiecznych oraz m.in.: w oznaczaniu ciągów komunikacyjnych, schodów, progów, niskich sufitów, miejsc składowania substancji niebezpiecznych itp. Ten szczególny rodzaj znaków bezpieczeństwa stosowany jest we wszystkich zakładach / miejscach pracy - bez względu na to czy są to zakłady zamknięte dla osób postronnych, czy miejsca, w których przebywają osoby postronne (klienci, petenci).

Zobacz również artykuł: Znaki bhp w miejscu pracy - co warto wiedzieć).