Co to jest zakaz palenia?

Zakaz palenia, czyli zakaz spożywania wyrobów tytoniowych w zakładach pracy oraz miejscach użytku publicznego. Przez wyroby tytoniowe rozumie się cygara, cygaretki, papierosy, tytoń fajkowy oraz od niedawna też papierosy elektroniczne. 

Z czego wynika zakaz palenia? 

Zakaz palenia w miejscach pracy nie wynika bezpośrednio z przepisów Kodeksu Pracy, jednak pracodawca może zakazać palenia na terenie całego zakładu pracy i zrobić to na podstawie kilku aktów prawnych. Kodeks Pracy nakazuje pracodawcy zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy i ten na tej podstawie może zabronić palenia na terenie zakładu, wychodzenia na papierosa w czasie przerw w pracy, a nawet wprowadzić kary porządkowe za nieprzestrzeganie tych zakazów. Mandat za nieprzestrzeganie zakazu palenia w miejscu pracy może jednak wypisać jedynie policja lub straż miejska. Pracodawca może jedynie poinformować o wykroczeniu odpowiednie służby. Za samo niedostosowanie się pracownika do obowiązujących w miejscu pracy przepisów może rozwiązać z nim umowę.

Najważniejszym aktem prawnym, który reguluje zakaz palenia, jest tzw. ustawa antynikotynowa, czyli Ustawa z dnia 8 kwietnia 2010 roku o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która weszła w życie 15 listopada 2010 roku.

Ustawa ta zabrania palenia wyrobów tytoniowych na terenie: 

• zakładów opieki zdrowotnej,
• jednostek organizacyjnych systemu oświaty,
• szkół i uczelni,
• zakładów pracy,
• obiektów kultury i wypoczynku, sportu oraz użytku publicznego,
• lokali gastronomiczno-rozrywkowych,
• w środkach transportu publicznego i na przystankach komunikacji miejskiej, stacjach kolejowych,
• w miejscach przeznaczonych do zabaw dla dzieci,
• innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.

Jako że trudno dokładnie zdefiniować wszystkie dostępne do użytku publicznego miejsca, Rada Gminy może ustalić w drodze uchwały inne miejsca niż te wymienione w ustawie, jako strefy wolne od dymu tytoniowego i objąć je zakazem. Wprowadzić zakaz palenia może zarówno właściciel, jak i administrator budynku lub posesji, będące zakładem pracy lub przynależącej do niego.

Pomieszczenia wyłączone spod zakazu, czyli palarnie

Ustawa ta dopuszcza wyłączenie spod zakazu indywidualne pomieszczenia w obiektach, wyposażone w wentylację, która zapobiegnie przenikaniu dymu papierosowego do innych pomieszczeń, czyli palarnie. Jednak jest to prawo administratora lub właściciela budynku, a nie obowiązek, więc może, ale nie musi z niego skorzystać.

Palarnie mogą być wyznaczone np. w domach pomocy społecznej lub spokojnej starości, hotelach, obiektach służących obsłudze podróżnych, na terenie uczelni, w pomieszczeniach zakładów pracy oraz w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych.

Odpowiedzialność karna za nieprzestrzeganie zakazu palenia

Zarówno administratorzy, jak i właściciele budynków, terenów i środków transportu publicznego mają obowiązek odpowiednio je oznakować. Muszą oni w widocznych miejscach zastosować oznaczenia słowne i graficzne, zgodne z obowiązującymi przepisami. Nie umieszczenie stosowanych oznaczeń podlega karze grzywny wysokości do 2000 zł. Z kolei palenie wyrobów tytoniowych objętych zakazem palenia podlega karze grzywny do 500 zł. To, jak dokładnie mają wyglądać znaki zakazu palenia, określa obowiązująca obecnie w Polsce międzynarodowa norma PN-EN ISO 7010:2012.