Drogi pożarowe to specjalny rodzaj dróg umożliwiających podejmowanie działań ratujących zdrowie i życie ludzi i zwierząt oraz mienia ludzi, przede wszystkim w sytuacji wybuchu pożaru, ale również wystąpienia innych miejscowych zagrożeń. Droga pożarowa powinna być wytyczona i utrzymana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Istotnym elementem w kontekście bezpieczeństwa i skutecznego korzystania z dróg pożarowych jest ich prawidłowe oznakowanie. Jakie przepisy regulują kwestie związane z drogami pożarowymi? Jakie znaki i tablice znajdują zastosowanie w oznaczaniu dróg pożarowych?
Droga pożarowa - przepisy
Kwestie związane z drogami pożarowymi reguluje Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. 2009 nr 124 poz. 1030).
Rozdział 6. Rozporządzenia poświęcony jest w całości drogom pożarowym i szczegółowo opisuje i reguluje następujące zagadnienia:
- wskazuje budynki, obiekty budowlane i stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych, do których należy obowiązkowo doprowadzić drogę pożarową (każdy budynek musi posiadać drogę pożarową!);
- opisuje prawidłowy przebieg drogi pożarowej wzdłuż budynków;
- opisuje najważniejsze parametry drogi przeciwpożarowe - jej szerokość
- opisuje minimalną wysokość i szerokość prześwitów nad drogami pożarowymi w sytuacji gdy przebiegają one pod wiaduktem czy przejazdy na dziedzińce.
Prawidłowy przebieg drogi pożarowej
Przepisy jasno określają sposób, w jaki powinna przebiegać droga pożarowa:
- wzdłuż dłuższego boku budynku lub z dwóch stron budynku (jeśli krótszy bok budynku ma więcej niż 60 m);
- bliższa krawędź drogi pożarowej powinna być oddalona od ściany budynko o 5 - 25 metrów (w zależności od kategorii i rodzaju budynku);
- pomiędzy drogą pożarową a ścianą budynku nie mogą znajdować się stałe elementy zagospodarowania oraz wysokie drzewa i krzewy.
Inne usytuowanie drogi pożarowej jest możliwe wyłącznie w szczególnych przypadkach, wynikających uzasadnionych warunków lokalnych, przede wszystkim architektonicznych.
Nawierzchnia drogi pożarowej
Droga pożarowa powinna mieć nawierzchnię utwardzoną, o odpowiedniej nośności umożliwiającej bezpieczne korzystanie z niej przez służby ratunkowe, również te dysponujące ciężkim sprzętem. Za utrzymanie drogi pożarowej w odpowiednim stanie odpowiedzialny jest właściciel / zarządca budynku, do którego prowadzi dana droga pożarowa (współodpowiedzialność - w przypadku zespołu budynków posiadających wspólną drogę pożarową).
Wymiary drogi pożarowej
Droga pożarowa powinna mieć wymiary gwarantujące bezproblemowy dostęp służb ratunkowych (ze szczególnym uwzględnieniem dużych pojazdów straży pożarnej) do budynków i stanowisk czerpania wody do celów przeciwpożarowych. Zgodnie z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu minimalna szerokość drogi pożarowej powinna wynosić 4 metry, a minimalny promień zewnętrznego łuku drogi - 11 metrów.
Ponadto w Rozporządzeniu znajdują się wytyczne dotyczące umożliwienia pojazdom służb ratunkowych bezpiecznego manewrowania samochodami, zgodnie z którymi maksymalna długość odcinka drogi pożarowej, z której wyjazd jest możliwy tylko przez cofanie wynosi 15 metrów.
W przypadku dróg pożarowych przebiegających pod wiaduktami i estakadami, a także pod obudowanymi wjazdami na dziedzińce Rozporządzenie określa minimalną wysokość takich przejazdów: od 3,2 m dla budownictwa jednorodzinnego i od 4,5 m dla estakad i wiaduktów, a także minimalną szerokość od 3,6 m dla dziedzińców (oraz innych terenów obudowanych) i od 4,5 m dla estakad i wiaduktów.
Oznakowanie drogi pożarowej
Znaki przeciwpożarowe mają wytyczać drogę przeciwpożarową oraz wskazywać lokalizację kluczowych elementów systemów przeciwpożarowych. Znaki stosowane w ochronie ppoż powinny być zgodne ze stosownymi normami (przede wszystkim z normą PN-92/N-01256/01) oraz spełniać wymogi pkt. 13.1.13 załącznika do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002), wprowadzonego rozporządzeniem zmieniającym z dnia 27 kwietnia 20010 r. (Dz. U. Nr 85,poz. 553).
Droga pożarowa - oznakownie
Najczęściej stosowany znak droga przeciwpożarowa ma prostokątny kształt i zawiera czytelny piktogram zakaz zastawiania oraz podpis: droga pożarowa. Inne wersje tego znaku mogą zawierać wyłącznie napis umieszczony na czerwonym tle (lub na białym tle w czerwonej ramie), np.: Droga pożarowa, Droga pożarowa. Nie zastawiać, Droga pożarowa. Nie parkować. Znak przeciwpożarowe dostępne są w formie folii samoprzylepnej (do samodzielnego transferu na wybraną powierzchnię), twardej płyty, a także folii samoprzylepnej fotoluminescencyjna i twardej płyty fotoluminescencyjna (takie znaki są doskonale widoczne zarówno w dzień, jak i w nocy). Nadrzędnym celem stosowania oznakowania drogi pożarowej jest minimalizowanie ryzyka jej blokowania (np. poprzez zostawianie / parkowanie na drodze pożarowej innych pojazdów) w sposób uniemożliwiający skorzystanie z niej w sytuacjach zagrożenia przez służby ratunkowe.
Inne znaki ppoż stosowane niezależnie od znaku droga pożarowa
Inne znaki stosowane w szeroko rozumianej ochronie przeciwpożarowej mają charakter informacyjny i uzupełniający. To znaki, które pozwalają zlokalizować hydranty przeciwpożarowe / stacje poboru wody do celów przeciwpożarowych i przeciwpożarowe zbiorniki wody, a także wskazują m.in. usytuowanie przeciwpożarowego wyłącznika prądy czu kurka głównego instalacji gazowej (pozwalające w maksymalnie krótkim czasie odciąć media od budynku / strefy zagrożonej pożarem lub w której wybuchł pożar).
Zobacz również artykuł: Gdzie umieszczać instrukcję BHP.