Obiekty handlowe - jakie znaki bezpieczeństwa i tablice informacyjne?

Obiekty handlowe to równocześnie miejsca pracy oraz miejsca przebywania osób postronnych / klientów. Komfort i bezpieczeństwo jednych i drugich powinno być priorytetem dla właścicieli, zarządców i administratorów wszystkich galerii handlowych, sklepów wielkopowierzchniowych oraz niewielkich punktów handlowych, usługowych lub handlowo - usługowych. Niezbędnym elementem planów i systemów bezpieczeństwa realizowanych na terenie obiektów handlowych są odpowiednio dobrane i rozmieszczone znaki bezpieczeństwa oraz tablice informacyjne. Jakie znaki bezpieczeństwa znajdują zastosowanie w obiektach handlowych? Jakie tablice informacyjne powinny koniecznie znaleźć się na terenie tego typu obiektów? 

Obiekty handlowe jako miejsca pracy - znaki BHP

Galerie handlowe oraz inne, mniejsze i większe obiekty handlowe są miejscami świadczenia pracy przez pracowników zajmujących różne stanowiska i wykonujących różne rodzaje prac. Będziemy mieli tutaj do czynienia m.in. ze sprzedawcami i osobami zarządzającymi powierzchniami handlowymi, pracownikami obsługującymi klientów w placówkach usługowych (np. kinach, bankach, pralniach, biurach podróży czy salach zabaw dla dzieci), pracownikami gastronomii, pracownikami serwisów sprzątających oraz pracownikami służb ochroniarskich. Biorąc pod uwagę tę różnorodność zatrudnienia - znaki BHP powinny zapewniać bezpieczeństwo i higienę pracy na każdym stanowisku i w każdym miejscu / obszarze obiektu handlowego, pozostając w zgodzie z przepisami i w pełni odpowiadając na potrzeby wszystkich pracowników. 

Przepisy BHP w obiektach handlowych

Obiekty handlowe, jako miejsca świadczenia pracy, muszą być oznakowane za pomocą stosownych znaków BHP - w sposób gwarantujący ich optymalną widoczność i czytelność. Wszelkie kwestie związane z zastosowaniem znaków BHP w galeriach handlowych, sklepach i punktach handlowych / usługowych regulują: 

• Kodeks Pracy - przepisy Kodeksu Pracy zobowiązują pracodawcę do zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, 
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy - zapisy znajdujące się w Rozporządzenie nakazują m.in. odpowiednie oznakowanie widocznymi barwami i znakami bezpieczeństwa wszystkich miejsc, w których występuje zagrożenie dla pracowników,
• Konstytucja Rzeczypospolitej - najwyższy akt prawny, gwarantujący każdemu obywatelowi prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. 

Wszystkie znaki BHP stosowane w obiektach handlowych powinny być zgodne z normą PN-93/N-01256/03.

Jakie znaki bezpieczeństwa i znaki BHP w obiektach handlowych?

Znaki bezpieczeństwa i znaki BHP stosowane do znakowania obiektów handlowych powinny być wyraźne i czytelnie wskazywać zakazy i nakazy obowiązujące w danym miejscu, skutecznie ostrzegać oraz efektywnie informować o najważniejszych kwestiach związanych z przebywaniem na terenie danego obiektu oraz zachowaniem w razie ewentualnego powstawania zagrożenia zdrowia lub życia (np. w wyniku wybuchu pożaru). Znaki i tablice informacyjne w centrach handlowych powinny ponadto w sposób maksymalnie jasny wskazywać m.in. miejsca, w których znajdują się toalety, schody ruchome (wraz z określeniem ich kierunków), windy czy punkt lub punkty informacyjne.   

Cztery kategorie znaków bezpieczeństwa w obiektach handlowych

W obiektach handlowych znajdują zastosowanie znaki bezpieczeństwa z czterech kategorii: 

• Znaki zakazu (białe koło z czerwoną obwódką i z czarnym, przekreślonym na czerwono piktogramem, bez opisu lub z opisem doprecyzowującym znak) - znaki wskazujące i opisujące zakazy, które obowiązują w danym obiekcie handlowym lub wyznaczonym obszarze tego obiektu, np. zakaz palenia, 
• Znaki nakazu (niebieskie koło z wpisanym w znak białym piktogramem, bez opisu lub z opisem doprecyzowującym nakaz, np. nakaz trzymania się poręczy schodów) - znaki nakazujące określony sposób zachowania w obiekcie handlowym i/lub nakazujące stosowanie określonych środków ochrony w danym miejscu, np. nakaz trzymania się poręczy schodów ruchomych, nakaz stosowania ochrony górnych dróg oddechowych (nakaz stosowania maseczek ochronnych w obiektach handlowych wprowadzono w ramach walki z pandemią COVID 19), 
• Znaki ostrzegawcze (żółty trójkąt z czerwoną obwódką i wpisanym w środek znaku czarnym piktogramem, bez opisu lub z opisem doprecyzowującym znak) - znaki ostrzegające przed konkretnym zagrożeniem występującym w danym obiekcie handlowym lub w określonym miejscu tego obiektu i wskazujące na konieczność zachowania w związku z tym szczególnej ostrożności, np. tabliczki ostrzegawcze energetyczne, 
• Znaki informacyjne (zielone kwadraty lub prostokąty, z białą obwódką i białym piktogramem, bez opisu lub z opisem doprecyzowującym znak) - to znaki informujące osoby przebywających w danym obiekcie handlowym (zarówno pracowników, jak i osoby postronne / klientów), m.in. o przebiegu drogi ewakuacyjnej czy wskazujące miejsca, w którym znajduje się np. apteczka, telefon alarmowy czy defibrylator.

W obiektach handlowych spotyka się również tabliczki i tablice informacyjne, które mogą mieć różny wygląd i kolorystykę. Uniwersalne tabliczki i tablice informacyjne mają kształt kwadratu, z niebieską obwódką i niebieskim piktogramem lub napisem umieszczonymi na białym tle. Za pomocą tego typu tabliczek i tablic oznakowywane są m.in. toalety (damskie, męskie, dla inwalidów), pokoje dla rodziców z małym dzieckiem, strefy z dostępem do WiFi, strefy / obiekty klimatyzowane itp. 

Podsumowanie

Obiekty handlowe to miejsca coraz częściej oferujące swoim klientom coś więcej niż tylko możliwość zrobienia zakupów. Galerię handlowe cieszą się rosnącą popularnością wśród osób, które doceniają dostęp do szerokiej oferty handlowej i usługowej, możliwości załatwienia rozmaitych spraw oraz zaspokojenia potrzeb rozrywkowych czy kulturalnych. Bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na terenie obiektów handlowych i korzystających z infrastruktury tychże w znacznej mierze zależy od zastosowania odpowiednich znaków bezpieczeństwa i znaków BHP, które w czytelny i zrozumiały dla wszystkich sposób informują o najważniejszych zasadach, zakazach i nakazach. 

Zobacz również artykuł: Rodzaje znaków bezpieczeństwa - kompendium wiedzy.