Miejsce zbiórki do ewakuacji - co warto wiedzieć?

Bezpieczne i sprawne przeprowadzenie działań ewakuacyjnych w przypadku zaistnienia zagrożenia zależy od wielu czynników, wśród których na pierwszy plan wysuwa się prawidłowe oznaczenie miejsc zbiórki do ewakuacji i dróg ewakuacyjnych. W jaki sposób należy oznakować takie miejsca i jak je wyznaczać, aby spełniały wymagania określone w obowiązujących obecnie przepisach?

Ewakuacja – na czym polega?

Zgodnie z przyjętą powszechnie terminologią ewakuacja to przemieszczenie w zorganizowany sposób ludzi z miejsca, w którym występuje określone zagrożenie (np. pożar, eksplozja, zagrożenie chemiczne, powódź itp.), na teren bezpieczny. Co ważne, obowiązujące w Polsce przepisy prawa (Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, Dz. U. 2019 poz. 1372) nakładają na właściciela danego budynku, obiektu budowlanego lub terenu obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa oraz możliwości ewakuacji dla wszystkich przebywających tam osób.

Z kolei Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 2010 nr 109 poz. 719) nakazuje zapewnienie odpowiednich warunków ewakuacji z każdego miejsca w danym budynku czy obiekcie, które jest przeznaczone do pobytu ludzi. Takie miejsca, jeśli znajdą się w strefie zagrożonej lub objętej pożarem, muszą umożliwiać szybkie i bezpieczne ich opuszczenie przez wszystkie przebywające tam osoby.

W praktyce oznacza to, że drogi ewakuacyjne muszą być odpowiednio oznakowane i drożne, a liczba wyjść ewakuacyjnych, ich szerokość oraz wysokość muszą być dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie.

Co musi zawierać plan ewakuacji budynku?

Plan ewakuacji w graficznej formie prezentuje ewakuację z konkretnego budynku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami powinien on przedstawiać tryb i drogi ewakuacji z danego obiektu w możliwie prosty i zrozumiały dla każdego sposób. Warto pamiętać, że w przypadku budynków wielokondygnacyjnych niezbędne jest przygotowanie planu ewakuacji dla każdej kondygnacji oddzielnie – jest to wymóg ustawowy. Przepisy jasno określają również zakres informacji, które należy umieścić na planie ewakuacyjnym. Są to:

• powierzchnia, wysokość oraz liczba kondygnacji budynku,
• odległość od sąsiadujących obiektów,
• parametry pożarowe występujących substancji palnych,
• gęstość obciążenia ogniowego w strefie lub strefach pożarowych,
• przewidywana liczba osób znajdujących się w poszczególnych pomieszczeniach na każdej kondygnacji,
• wskazanie lokalizacji stref zagrożenia wybuchem (wewnątrz obiektu i na zewnątrz),
• podział obiektu na strefy pożarowe,
• warunki ewakuacji wraz ze wskazaniem kierunków i wyjść ewakuacyjnych,
• usytuowanie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
• usytuowanie kurków głównych instalacji gazowej,
• lokalizacja materiałów niebezpiecznych pożarowo,
• miejsca, w których znajdują się elementy sterujące urządzeniami przeciwpożarowymi,
• drogi dojścia do dźwigów (dla ekip ratowniczych),
• usytuowanie hydrantów zewnętrznych i innych źródeł wody dla celów przeciwpożarowych,
• lokalizacja dróg pożarowych oraz dróg dojazdowych.

>

Jak należy oznakować miejsce zbiórki do ewakuacji?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa znak „miejsce zbiórki do ewakuacji” powinien spełniać wymagania określone w Polskich Normach i być zgodny z międzynarodową normą PN-EN ISO 7010:2012. Oznacza to w praktyce, że piktogram miejsca zbiórek nie musi być dodatkowo opisywany, ale jeśli właściciel budynku chce taką dodatkową informację umieścić, może to zrobić, dodając odpowiednią tabliczkę pod piktogramem. 

Koniecznie należy też zadbać o to, by na terenie całego obiektu używane były ujednolicone znaki bezpieczeństwa i oznaczenia związane z ewakuacją, a sami pracownicy byli zaznajomieni ze znaczeniem każdego z użytych znaków.

Jakie wymagania musi spełniać miejsce zbiórki do ewakuacji?

Obowiązujące na chwilę obecną w Polsce regulacje prawne dotyczące ochrony przeciwpożarowej nie określają też w dokładny sposób wielkości powierzchni miejsca zbiórki do ewakuacji. Należy jednak w trakcie wyznaczania takiego miejsca wziąć pod uwagę liczbę osób znajdujących się w danym budynku czy obiekcie oraz drogi ewakuacyjne, którymi osoby te mają się poruszać. Miejsce zbiórki do ewakuacji musi zapewniać wystarczająco dużą przestrzeń, by w trakcie działań ewakuacyjnych każda osoba miała swobodę ruchów całego ciała i mogła komfortowo oczekiwać na zakończenie ewakuacji.

Warto także zadbać o to, aby miejsce zbiórki do ewakuacji było pozbawione wszelkiego rodzaju przedmiotów i elementów, które mogłyby zagrażać bezpieczeństwu przebywających tam osób podczas ewakuacji.

Co ważne, dla każdego budynku można wyznaczyć więcej niż jedno miejsce zbiórki do ewakuacji, jeśli tylko istnieją ku temu przesłanki. Należy jednak zadbać o to, by każde z tych miejsc było właściwie oznaczone, a także jasno i precyzyjnie określić, do którego z wyznaczonych miejsc mają się kierować konkretne osoby (użytkownicy budynku). Pozwoli to w łatwy sposób zweryfikować, kiedy budynek zostanie opuszczony przez wszystkich jego użytkowników.

Zobacz również artykuł: Jakie znaki ewakuacyjne i ppoż. należy stosować? Norma PN czy ISO?