Od lat przeciwnicy zdrowego trybu życia mówią głośno, że "częste mycie skraca życie". Nic bardziej mylnego, szczególnie jeśli zagadnienie dotyczy dłoni. Mycie rąk jest jedną z podstawowych czynności higienicznych. To najprostszy, najtańszy i najbardziej skuteczny sposób walki z różnymi chorobami i patogenami. Statystyki są na tyle niepokojące, że higiena rąk doczekała się umieszczenia w kalendarzu Światowego Dnia Mycia Rąk, obchodzonego 15 października.
Mycie rąk na froncie walki z wirusami
Dużo często wspomina się o właściwej higienie rąk w kontekście zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób wywoływanych przez różnego rodzaju bakterie i wirusy. Większość społeczeństwa twierdzi, że odpowiednie mycie dłoni powinno być czymś naturalnym i oczywistym. Odpowiednio szczegółowe procedury związane z profilaktyką chorób zakaźnych i obowiązek dbania o odpowiednią higienę rąk zostały uregulowane w polskim prawie. Również Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) tworzy systematycznie programy, mające na celu uświadomienie społeczeństwa o wielkości problemu i konsekwencjach, jakie noszą ze sobą brudne ręce. Polska jest uczestnikiem wielu programów prozdrowotnych, propagujących mycie rąk i higieniczny tryb życia.Warto przypominać o konieczności mycia rąk pracownikom i współtowarzyszom poprzez odpowiednie instrukcje, jasno wskazujące, jak powinno się myć ręce, jakie są etapy mycia rąk i jak dezynfekować ręce.
Kiedy natychmiast umyć ręce?
Już od dzieciństwa rodzice upominali przed posiłkiem lub po powrocie z podwórka - "umyj ręce". Istnieje cały katalog sytuacji, które wymagają porządnego wyszorowania rąk. Bezwzględnie należą do nich:
- powrót z ośrodka zdrowia, szpitala lub przychodni,
- kontakt ze śmieciami,
- korzystanie z toalety domowej jak i publicznej,
- kontakt z krwią, wydzielinami lub odchodami,
- kontakt ze zwierzętami oraz surowym mięsem,
- choroby zakaźne, przeziębienie, grypa.
Gdzie umieszczać instrukcję mycia rąk?
Ręce są głównym nośnikiem chorób zakaźnych, dlatego też zarówno WHO , jak i G.A.J Ayliffe stworzyli instrukcje, które dokładnie pokazują, jak odpowiednio dbać o higienę. Instrukcja mycia rąk powinna być zawieszona w miejscu widocznym dla każdego. Jest niezbędna w publicznych toaletach, w miejscach pracy, ośrodkach zdrowia czy gabinetach zabiegowych. Składająca się z wyrazistych piktogramów i prostych komunikatów, wydrukowania i zalaminowana świetnie sprawdzi się w łazienkach i toaletach szkolnych, biurach, centrach handlowych, restauracjach, halach produkcyjnych oraz gabinetach kosmetycznych czy lekarskich. Należy bez wahania umieszczać ją tam, gdzie dbałość o czystość ma ogromne znaczenie.
Podstawowe zasady mycia rąk zawarte w instrukcji
Jak poprawnie myć ręce? Wystarczy zapamiętać następujące kroki, zapisane po kolei w instrukcji i opatrzone odpowiednimi obrazkami, by dłonie były wolne od brudu i szkodliwych bakterii:
- myj ręce ok. 30 sekund,
- zmocz ręce wodą,
- nabierz tyle mydła, aby pokryło całą powierzchnię dłoni,
- dokładnie rozprowadź mydło po powierzchni, pocierając o siebie rozprostowane dłonie,
- umyj przestrzeń między palcami, grzbiety palców oraz okolice kciuków,
- na koniec dokładnie opłucz ręce wodą i wytrzyj ręce do sucha jednorazowym ręcznikiem.
W miejscu publicznym na każdym elemencie wyposażenia mogą znajdować się liczne bakterie. Dlatego nie należy dotykać umytymi dłońmi klamek, drzwi oraz innych elementów wyposażenia. Użycie papierowego ręcznika pozwala ograniczyć kontakt z zarazkami.
Mycie czy dezynfekcja?
Standardowe mycie za pomocą pachnącego mydła i wody eliminuje bakterie z powierzchni dłoni. To oznacza, że spłukane zostaje wszystko, pozostawiając czystą skórę. Dezynfekcja działa nieco inaczej. Skutecznie niszczy mikroorganizmy i odkaża naskórek za pomocą specjalnych środków do dezynfekcji, zawierających alkohol. Trwa trochę krócej niż tradycyjne mycie rąk mydłem, gdyż odbywa się bez konieczności używania bieżącej wody i osuszania rąk. Warto wiedzieć, że zawarty w płynie dezynfekcyjnym alkohol o dość wysokim stężeniu niszczy otoczkę lipidową wirusów, dzięki czemu patogen umiera, ale nie jest usuwany z rąk. Inaczej mówiąc - jego funkcje stają się zablokowane, ale nadal pozostaje na powierzchni skóry.
Jeśli nie instrukcja, to co?
W utrzymaniu czystości i higieny pomocne okazują się również komunikaty i hasła wieszane przy umywalkach. W mniej lub bardziej dobitny sposób zachęcają do skorzystania z wody i mydła. Aby dłonie były naprawdę wolne od brudu, wirusów i bakterii, warto skorzystać ze wskazówek zawartych w instrukcji BHP. Przypomina ona chirurgiczny schemat mycia rąk. Efektem jest uczucie świeżości i czystości na własnej skórze. Z upływem czasu znacząco poprawił się poziom higieny w toaletach ogólnodostępnych. Podstawą jest montowanie dozowników mydła w płynie oraz suszarek do rąk lub dozowników ręczników papierowych. Tradycyjnemydło w kostce zostało wyparte przez zdecydowanie bardziej higieniczne mydło w płynie lub piankę mydlaną. Natomiast w miejscach, gdzie należy dezynfekować dłonie, montuje się dozowniki łokciowe lub automatyczne, wypełnione preparatem alkoholowym do higienicznej dezynfekcji rąk.
Zobacz również artykuł: Gdzie umieszczać instrukcję BHP.