Dobra maseczka to produkt, który ściśle przylega do twarzy, szczelnie zakrywa nos i usta oraz skutecznie filtruje powietrze, które wdychamy. Maseczki są od lat szeroko stosowane przez pracowników różnych branż i sektorów, którzy podczas wykonywania swoich obowiązków zawodowych są narażenie na kontakt z substancjami wydzielającymi szkodliwe opary, substancjami dymiącymi czy materiałami pylącymi. Obecnie, za sprawą pandemii Covid-19, znacząco poszerzyło się grono osób, które są zobowiązane do noszenia maseczek ochronnych podczas pracy - nie ze względu na jej specyfikę, ale właśnie w ramach przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii koronawirusa. Jak wybierać maseczki ochronne? Dlaczego warto zainwestować w maseczki ochronne wielorazowego użytku, czyli maseczki ochronne z filtrem? 

Maska ochronna czy półmaska - definicje i rodzaje

Maski ochronne to szeroka kategoria produktów, wśród których możemy znaleźć zarówno maseczki ochronne medyczne, maseczki ochronne bawełniane czy maseczki ochronne wielorazowe z filtrem. Produkt, który najczęściej określamy jako maseczka ochronna jest w istocie półmaską - zakrywa bowiem około 50% naszej twarzy, izolując nasze usta i nos od otoczenia, ale nie stanowi ochrony dla oczu. Maski, nazywane również maskami pełnymi, to specjalistyczne produkty, które zapewniają ochronę całej twarzy, łącznie z oczami. Tego typu produkty stosowane są przede wszystkim podczas zaawansowanych prac specjalistycznych przy niebezpiecznych materiałach i substancjach. 

Wybierając maseczkę należy skrupulatnie przeanalizować potrzeby i cele, wziąć pod uwagę zalecenia producentów masek dotyczące przeznaczenia produktu oraz jego żywotności oraz stopień dopasowania maski do twarzy. 

Maseczki ochronne i maski medyczne

Podstawowy podział masek to podział na maseczki ochronne / półmaski ochronne i maski medyczne / półmaski medyczne. Różnicę między tymi maskami można opisać w następujący sposób:

• maski ochronne stosujemy wówczas, gdy zależy nam na chronieniu się przed warunkami zewnętrznymi
• maski medyczne stosujemy wówczas, gdy chcemy dodatkowo chronić osoby w naszym otoczeniu przed wyziewami z naszego układu oddechowego. 

Maseczki ochronne wielorazowe i maseczki ochronne jednorazowe

Wygodne i bezproblemowe w obsłudze maseczki jednorazowej, jak sama nazwa wskazuje, to produkt jednokrotnego użytku - po zdjęciu maski powinna ona trafić do pojemnika na odpady. Z kolei maseczki wielorazowe mogą być używane wielokrotnie (należy sprawdzić zalecenia producenta w tej kwestii), przy czym powinny być regularnie prane (dotyczy bawełnianych maseczek ochronnych) i/lub mieć wymieniane filtry. 

Skuteczność masek ochronnych

Skuteczność masek definiują, zgodnie z zapisami normy EN 149, klasy ochrony:

• FFP1 - skuteczność na poziomie 80%
• FFP2 - skuteczność na poziomie 94%
• FFP3 - skuteczność na poziomie 99%. 

Maseczki ochronne z filtrem czy bez?

Maseczki ochronne z filtrem to najczęściej maseczki wielokrotnego użytku, w których filtry można wymieniać. W maskach zastosowanie znajdują wysokoskuteczne filtry HEPA (potoczna nazwa materiału filtrującego), które mogą różnić się poziomem skuteczności i zastosowaniem. Maski z filtrem HEPA powinny być testowane i certyfikowane zgodnie z klasyfikacją europejską EN – 149 lub amerykańską norma (42 CFR 84) wydawaną przez Narodowy Instytut Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (NIOSH).

Półmaska filtrująca X 310 SV FFP3 RD - przykład dobrej maseczki ochronnej z filtrem

Półmaska filtrująca X 310 SV FFP3 RD to produkt przeznaczony do ochrony układu oddechowego człowieka przed aerozolami, czyli układami koloidalnymi, w których ośrodkiem rozpraszającym jest gaz, a cząsteczkami koloidalnymi - substancje ciekłe lub stałe. Ten model półmaski filtrującej skutecznie chroni układ oddechowy przed aerozolami, dla których NDS jest większe lub równe 0,05mg/m3. Co to oznacza w praktyce? Produkt może być używany do ochrony przed zakażeniami (bakteriami i wirusami) przenoszonymi drogą kropelkową, do zabezpieczenia przed smogiem (zatrzymuje do 99,95% cząstek PM 2.5) oraz ochrony przed innymi czynnikami infekcyjnymi oraz pyłami, dymami i mgłami różnego pochodzenia. 

Konstrukcja maski - optymalne dopasowanie i łatwe oddychanie

Półmaska została wykonana z wielowarstwowego materiału filtracyjnego polipropylenu oraz wyposażona w zawory wydechowe z tworzywa sztucznego (dozwolone jest odkażanie zaworu środkiem bakteriobójczym, co znacząco przedłuża żywotność maski) i taśmy nagłowia wykonane z nitek gumowych w oplocie (mocowania taśm z tworzywa sztucznego). Włóknina filtracyjna, którą wykorzystano do produkcji półmasek jest stosowana w filtrach typu HEPA. Dodatkowo półmaska posiada zacisk nosowy i uszczelki nosowe z pianki poliuretanowej, dzięki którym możliwe jest dowolne formatowanie produktu w obrębie nosa i jego optymalne dopasowanie do kształtu twarzy. Wewnętrzne wkładki poprawiają szczelność i komfort użytkowania. Cała konstrukcja została przemyślana i zaprojektowana w taki sposób, by zagwarantować równocześnie optymalne bezpieczeństwo i łatwe oddychanie - również podczas wielogodzinnej pracy w półmasce. 

Przeznaczenie półmaski - normy i atesty

Półmaski filtrujące X 310 SV FFP3 RD są zgodne z europejską normą EN 149:2001 + AA1:2009. W badaniach przeprowadzonych przez Instytut Mikrobiologii Politechniki Łódzkiej - produkt wykazał dużą aktywność bakteriostatyczną. Ponadto półmaska została sklasyfikowana jako maska FFP3 - to klasa masek, których efektywność wynosi 99% (dla porównania - efektywność masek w klasie FFP2 wynosi 94%). Antywirusowe i antybakteryjne maski FFP3 mogą być stosowane m.in. przez personel medyczny. Maski posiadają również pozytywną ocenę Instytutu Medycyny Pracy, która potwierdza, że surowce zastosowane do produkcji półmasek nie wykazują działania drażniącego na skórę i nie wpływają niekorzystnie na zdrowie użytkowników w normalnych lub racjonalnie przewidywalnych warunkach stosowania.

Półmaski filtrujące X 310 SV FFP3 RD są maskami wielokrotnego użytku, ale przeznaczonymi do użytkowania przez jedną osobę (oznaczenie R). W celu przedłużenia ich żywotności należy je regularnie dezynfekować. 

Podsumowanie

Szukając dobrej maski lub półmaski należy dokładnie zdefiniować nasze potrzeby - kto i w jakim celu, w jakich sytuacjach i przez ile godzin dziennie będzie taką maskę stosował. Półmaski mają za zadanie odizolować nasze usta i nos od otoczenia. Maski ochronne zabezpieczają nasz układ oddechowy przed potencjalnie niebezpiecznymi wirusami, bakteriami, pyłami, oparami czy dymami, a maski medyczne to dodatkowo ochrona osób w naszym otoczeniu przed wyziewami z naszego układu oddechowego. Musimy pamiętać, że skuteczność maski nie zależy tylko od materiału, zastosowanych filtrów oraz klasy, ale również od szczelności, dopasowania do twarzy higieny w trakcie obsługi produktu.

Zobacz również artykuł: Maty dezynfekcyjne - gdzie stosować oraz sposób działania?.